Burendag bij Vrij Groen, en we gaan bloembollen planten. Mooi weer, genoeg bollen, en een leuk clubje mensen verwacht. Maar, kom ik op de tuin: weer een ruit van de schuur kapot. Een tuinbank mist een leuning. Grrr!

Het was niet de eerste keer. Een tuin zonder veel toezicht, in openbare ruimte, wordt af en toe bestolen en gesloopt. As van de pomp doorgezaagd en de shelter in brand gestoken. Stoelen in elkaar getrapt of in een vuurtje gegooid. Voeten door het plastic van de kas. Kasconstructie verbogen omdat iemand er aan is gaan hangen. Er zijn ruiten gebroken. Kruiwagens gestolen. Planten uit de kruidentuin getrokken, en kerstbomen voortijdig afgezaagd. Er is afval gedumpt.

Dat is niet leuk. Het raakt je in je hart als de planten en spullen, waar jij liefdevol voor zorgt, door een ander kapot gemaakt worden. Daarom hebben we geprobeerd om daders te betrappen en herhaling te voorkomen.

Wat niet werkte tegen vandalisme…

‘s Avonds posten om iemand te betrappen. Wel eens hangjongeren tegengekomen, maar die ‘wisten nergens van en waren er voor het eerst’. In de kas lag een verse kapotte stoel. De pakkans is heel klein. Daarbij: het kost veel tijd. Dooie energie.

Aangifte doen bij de politie. Kleine vergrijpen in openbare ruimte hebben geen prioriteit bij de politie. Als zij gaan posten is de pakkans natuurlijk óók heel klein. (Electronisch) aangifte doen is niet zoveel werk, en daarom heb ik het nog wel regelmatig gedaan.

Een bewakingscamera ophangen. Zelfs de koolmezen dachten dat ons camerahuis een nestkast was. Die stonden dan ook fraai op de foto. Verder heeft het niets opgeleverd – één camera bestrijkt geen hele tuin, en in de avond zijn de schimmen op de beelden onherkenbaar. Na verloop van tijd is de camera toch ontdekt, en gesloopt. Inspanning: financiering regelen, camera uitzoeken geschikt voor onze situatie, huisje voor timmeren, gedoe met batterijen en geheugenkaartjes.

Vriendelijke verzoeken neerleggen voor bezoekers, om de boel heel te laten. Ik kan het niet precies controleren, maar mijn indruk is dat ook dit geen effect had. Zo’n briefje doet het goed op het vuur.

Wat wel werkte…

Bij de ingang een bordje: Dit terrein wordt beheerd door Stichting Ideewinkel. Het is vrij toegankelijk. Bij overlast geldt: verboden toegang. Ook dit is wel eens gesloopt, maar je hebt wel iets om naar te verwijzen in discussies over eigendom en overlast. Dat bleek nodig.

Waardevolle spullen opslaan in een zeecontainer. Effectief. Alles wat in de container lag, is heel gebleven. Het is wel een heel gedoe: financiering, vergunning, aanschaf, transport over de weg, en van de weg naar midden op de tuin, af en toe lekkend dak repareren (het is geen nieuwe).

De tuin netjes maken. Niet te controleren, maar een opgeruimde omgeving lijkt tot (een beetje) beter gedrag te leiden. Een uitgestalde glasplaat nodigt meer uit tot baksteen werpen dan eentje die netjes achter de schuur staat. Al is het maar omdat hij buiten beeld staat. Schade herstellen we zo snel mogelijk. De vuurplaats hebben we weggehaald, té aantrekkelijk. Ik zou ook nog willen proberen: stoelen en banken in de container als we weggaan. Geen zitgelegenheid. Dan geen hangjongens en geen alcoholgebruik?

Meer mensen op de tuin. Steeds meer buurtbewoners wandelden in de tuin – ook in de avonduren. Onder toezicht werd er niet gesloopt. Als wij er waren gingen hangjongens snel weer weg. Helpt wel – als er voldoende volk is. Bij ons bleven er veel onbewaakte momenten over. Als je buren hebt, kun je die ook vragen om je te bellen als ze iets verdachts zien.

Er over praten. Eerst hielden we vandalisme een beetje stil, om niemand op ideeën te brengen. Maar na het vervelendste incident hebben we het Leidsch Dagblad gebeld. Het was komkommertijd en we kwamen prominent in de krant. Dat leverde veel bekendheid op, meer volgers op Facebook, en vooral twee lieve nieuwe vrijwilligers, die nog steeds actief zijn. Ook bij onze speciale reparatie-werkdag kwamen extra helpers – daarvan krijg je weer energie. Sindsdien hebben we wel af en toe op Facebook geschreven over vernielingen – het levert meer alertheid van bezoekers op, medeleven, en hulp.

Zo gaan we door…

We zijn erg blij met de container, en met helpers en buurtbewoners op de tuin, we berichten nu wel over schade, en we ruimen steeds beter op – eigenlijk allemaal zaken die met opbouw en verbinding te maken hebben. Op slopers jagen is zinloos, en voelt als negatieve energie. We hebben geaccepteerd dat de tuin kwetsbaar is, en dat daar misbruik van gemaakt wordt. Niet leuk, maar we overleven wel, en richten de aandacht liefst op de mooie kant van onze tuin en de wereld. Veel fijner.

Wil je jouw ervaring met vandalisme delen? Laat een berichtje achter, hieronder.

As van de pomp is doorgezaagd.

Transport van de zeecontainer, met dank aan de mensen van Dura Vermeer, die in de buurt aan het werk waren.