De tuiniers in de Leidse Pieter de la Courtstraat waren begonnen met een buurtmoestuin. In de loop van het seizoen zijn er bodemmonsters genomen. Daarin bleek een verhoogd gehalte lood, zink en PAK’s (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) te zitten. Het bodemadviesbureau leverde een zeer technisch rapport. Men raadde aan de grond niet meer aan te raken, vanwege verhoogd loodgehalte. GGD was minder bezorgd, en vond dat er een aantal activiteiten nog wel uitgevoerd kunnen worden. Daardoor wisten tuiniers niet meer waar ze aan toe waren. De tuin werd opgeruimd. Woningstichting Ons Doel, eigenaar van de grond, vroeg mij of ik uit alle gegevens een eenduidige conclusie kon trekken wat er nu eigenlijk mogelijk is op deze grond.
Dat heb ik gedaan, maar het kostte wat meer tijd dan ik dacht. Er bestaan twee modellen om risico’s van bodemverontreiniging te interpreteren. De uitkomsten verschilden aanzienlijk, en ook onder professionals is het niet altijd duidelijk welk model in welke situatie gebruikt moet worden. Na veel overleg met RIVM, GGD en Omgevingsdienst kon ik een conclusie trekken. Die heb ik, met de onderbouwing, kort en helder gerapporteerd en ook mondeling aan de belanghebbenden gepresenteerd.
De grond bleek niet geschikt voor moestuin, maar wel voor ‘wonen met tuin’ waarbij een kruidentuin of een beetje fruit of groenten (tot 10% van de consumptie) mogelijk is. Een klein stuk van de tuin is mogelijk alleen geschikt voor ‘plaatsen waar kinderen spelen’, waarbij er helemaal niet van de tuin geoogst wordt. Maar de grond kan wel aangeraakt worden, dat is normaal bij deze vormen van bodemgebruik. Met deze conclusie gaan de tuiniers verder: moestuinieren in bakken met aangevoerde grond, en verder sier- en speeltuin.
Het RIVM gaat een van de modellen aanpassen naar aanleiding van mijn vragen over dit geval van bodemverontreiniging, en de wens van de GGD om de modellen beter op elkaar af te stemmen.
Rapport Bodemverontreiniging buurttuin
TIP: Loodverontreiniging is in grote delen van oudere steden aanwezig. Daarom: wie in de stad een moestuin begint waar veel van gegeten wordt (meer dan 10% van groenten en fruit) kan het beste de bodem laten onderzoeken m.b.t. verontreiniging, of tuinieren in bakken met aangevoerde schone grond. Met anti-worteldoek er onder is te voorkomen dat groenten in vervuilde grond wortelen.
Wil je weten hoe het zit met vervuiling in jouw grond?
Lees mijn blog ‘Is de grond vervuild?’. Of neem direct contact op, dan kan ik je helpen. Ook als je wèl onderzoek hebt laten doen, maar het rapport niet duidelijk voor je is.
Beste Anne Marie, bedankt voor de heldere uitleg over bodemvervuiling. Ik wist niet dat loodverontreiniging in grote delen van steden aanwezig is. Mijn zusje woont midden in de stad en heeft soortgelijke plannen voor een moestuin. Ik zal haar aanraden zeker te laten controleren of de bodem ‘schoon’ is of dat er gedacht moet worden aan bodemsanering.
Leuk om te lezen, Emma! Via het stappenplan in m’n blog ‘Is de grond vervuild?’ kan je zus dat goed uitzoeken.